Arbeidsrecht: schorsing door de werkgever

Ik maak eerst een uitstap naar het arbeidsrecht en de CAO sport. In artikel 7:628 BW en artikel 7 lid 6 van de CAO sport 2022-2023 is (kort gezegd) bepaald dat een werkgever verplicht is om het loon door te betalen als een werknemer zijn arbeid geheel of gedeeltelijk niet verricht, behalve als het niet werken in redelijkheid voor het risico van de werknemer behoort te komen.

Hierbij is de uitspraak van de Hoge Raad in de zaak Van der Gulik/Vissers lange tijd leidend geweest. Daarin bepaalde de Hoge Raad dat een werkgever het loon van een door de werkgever geschorste werknemer moet doorbetalen, ook als deze schorsing de schuld van de werknemer zelf is. Maar in 2016 oordeelde het Hof ’s-Hertogenbosch anders. In die zaak kon de werknemer zijn werkzaamheden als chauffeur niet verrichten omdat zijn rijbewijs door CBS was ingevorderd. Hij was namelijk gepakt voor rijden onder invloed van alcohol. Zijn werkgever schorste hem. De rechter bepaalde uiteindelijk dat de werkgever tijdens deze schorsing geen loon hoefde door te betalen. Niet vanwege de schorsing zelf, maar omdat het risico van het niet kunnen en mogen werken in deze situatie bij de werknemer lag. Hij was door zijn eigen schuld zijn rijbewijs kwijt en daardoor niet beschikbaar om te werken.

Schorsing volgens het tuchtrecht

Als beroepssporter ben je via jouw arbeidsovereenkomst gebonden aan de regels van het arbeidsrecht en de toepasselijke CAO. Maar door het lidmaatschap bij de club val je ook onder de regels en statuten van de club én de overkoepelende regels van de (inter)nationale sportbond. Daardoor val je ook onder het tuchtrechtelijk systeem. Als je de regels overtreedt kan dat leiden tot een sanctie, waaronder een tuchtrechtelijke schorsing. Bijvoorbeeld: tijdens een voetbalwedstrijd krijg je een rode kaart. De rode kaart houdt in dat je de volgende wedstrijd geschorst bent. Maar moet jouw club je salaris dan doorbetalen? Wat als je de schorsing had kunnen voorkomen?

Wat als een sporter een tuchtrechtelijke schorsing krijgt?

De vraag is dan voor wiens rekening en risico het niet kunnen werken komt. Op dit moment is hier nog geen rechtspraak over. Daarom zou je aansluiting kunnen zoeken bij het aansprakelijkheidsrecht binnen sport- en spelsituaties. In een eerder blog vertelde ik je dat voor schade tijdens sport- en spelsituaties een verhoogde vorm van aansprakelijkheid geldt. In de sport worden tijdens een training of wedstrijd namelijk niet altijd even netjes alle regels opgevolgd. Het maken van (lichte) overtredingen hoort er een beetje bij.

Pas als een gedraging buiten de normale beoefening van de sport valt en gezien kan worden als opzettelijk of bewust roekeloos gedrag, ben je als speler aansprakelijk voor de schade die je de ander toebrengt. Met die gedachte in het achterhoofd kan je redeneren dat als je als voetballer een ongelukkige sliding maakt en je tegenstander lelijk ten val brengt, de schorsing voor risico van jouw werkgever komt. Het hoorde immers (min of meer) bij het spel en daarmee bij het uitvoeren van de arbeidsovereenkomst. Maar sla je opzettelijk met je hockeystick tegen de knie van je tegenstander om hem of haar te blesseren? Dan hoort dit niet bij het normale spel. De schorsing zou dan wel eens voor risico van jou als werknemer kunnen komen.

Tot slot

In de praktijk betalen veel clubs het loon door tijdens een tuchtrechtelijke schorsing (tenzij het gaat om een ernstige gedraging zoals het geven van een kopstoot). Vaak krijgen spelers dan wel een boete opgelegd en/of worden de wedstrijdpremies niet uitbetaald. Maar wat er in een situatie gepast en toegestaan is, zal voor elke situatie apart moeten worden bekeken. Dit doe ik graag voor je. Dus ben jij geschorst en ontvang je geen loon? Dan bekijk ik samen met jou waar je recht op hebt. Neem daarvoor gerust vrijblijvend contact met mij op.

Wat is grensoverschrijdend gedrag?

Maar eerst, wat is grensoverschrijdend gedrag eigenlijk? Grensoverschrijdend gedrag wordt wel gedefinieerd als gedrag waar de ander niet mee instemt. Ongewenst gedrag dus. Daarbij onderscheiden we verschillende soorten ongewenst gedrag: lichamelijk, emotioneel en seksueel ongewenst gedrag.

Volgens het Centrum Veilige Sport gaan in de sport veruit de meeste meldingen over seksueel ongewenst gedrag. Denk dan aan ongewenste aanrakingen, aanrandingen of het ongewenst fotograferen in kleedkamers.

Maar met name in de topsport zien we de laatste tijd ook veel meldingen van lichamelijk en emotioneel ongewenst gedrag. Denk dan aan situaties waarin topsporters zijn geïntimideerd, uitgescholden of vernederd en/of werden uit- of buitengesloten. Er zijn zelfs meldingen gemaakt van fysiek geweld. En hoewel voor topsporters vaak nodig is om hun eigen grenzen op te zoeken, mag het duidelijk zijn dat in deze situaties alle grenzen zijn overschreden.

Grensoverschrijdend gedrag in de sport melden

Maar wat nu als jij geconfronteerd bent met grensoverschrijdend gedrag? Dan is het goed om dit te melden. Hierbij maakt het overigens niet uit of je zelf slachtoffer bent; iedereen die wetenschap heeft van grensoverschrijdend gedrag kan dit melden. Voor sporten, verenigingen en sportbonden die bij NOC*NSF zijn aangesloten, is dit melden georganiseerd. Zo kan je een melding maken bij je vereniging, de bond, het Centrum Veilige Sport en het Instituut Sportrechtspraak (ISR). Je leest er hier meer over.

Melding gemaakt, en dan?

Als er sprake is van een (mogelijke) overtreding van de tuchtreglementen van de bond en jij daar een formele melding van maakt, wordt er een tuchtrechtelijk onderzoek gestart. Sommige sportbonden hebben daarvoor een eigen tuchtrechtprocedure, maar de veruit de meeste bonden hebben deze procedure uitbesteed aan het Instituut Sportrechtspraak (ISR).

De tuchtprocedure van het ISR

Het ISR kent twee tuchtreglementen voor grensoverschrijdend gedrag: een algemeen tuchtreglement en een reglement voor seksuele intimidatie. Het ISR heeft ook eigen onderzoekers, aanklagers en een eigen tuchtcommissie en commissie van beroep.

De tuchtprocedure gaat als volgt in zijn werk. Nadat de aanklager een melding heeft ontvangen, beoordeelt hij of hij bevoegd is om de melding in behandeling te nemen en of er sprake is van een (mogelijke) overtreding binnen de sport. Vervolgens besluit hij of hij degene die is beschuldigd (de ‘beschuldigde’) in staat van beschuldiging stelt door een schikkingsvoorstel te doen of de zaak voor te leggen aan de tuchtcommissie. Ook kan hij ervoor kiezen om eerst een vooronderzoek naar de feiten in te stellen. Dit vooronderzoek kan de aanklager zelf uitvoeren of uitbesteden aan een onderzoekscommissie.

Tijdens dit onderzoek worden de melder, eventuele getuigen en de beschuldigde gehoord. Als het onderzoek is afgerond beoordeelt de aanklager of er sprake is van een overtreding en of er voldoende bewijs is. Is dat niet zo? Dan seponeert hij de zaak. Is dat wel het geval? Dan stelt hij de beschuldigde in staat van beschuldiging. Daarbij kan de aanklager een schikkingsvoorstel doen of de zaak voorleggen aan de tuchtcommissie.

Komt de zaak voor de tuchtcommissie? Dan hoort de commissie alle betrokkenen (opnieuw). Als melder kan je verzoeken om los van de beschuldigde gehoord te worden. Na enkele weken volgt de uitspraak. Komt het tot een veroordeling? Dan kan de beschuldigde verschillende straffen opgelegd krijgen: een officiële waarschuwing, een activiteitenverbod, een verbod tot het uitoefenen van bepaalde functies, een schorsing of royement als lid van de sportbond. Tegen deze uitspraak kunnen de aanklager, de beschuldigde én de melder in beroep gaan.

Lees ook: Grensoverschrijdend gedrag in de sport, hoe bewijs je dat?

Vragen over grensoverschrijdend gedrag in de sport?

Heb je hier vragen over? Of kan je hulp gebruiken bij het doen van een melding van ongewenst gedrag? Neem dan gerust contact met mij op, ik help je graag.

Lees ook: Grensoverschrijdend gedrag in de sport, hoe bewijs je dat?

Sport- of spelsituatie

In een eerder blog over de aansprakelijkheid bij sport en spel vertelde ik je dat in een sport- of spelsituatie de eisen voor aansprakelijkheid hoger liggen dan in het ‘normale’ aansprakelijkheidsrecht. En dat je, voordat je toekomt aan de vraag of iemand aansprakelijk is, eerst de vraag moet beantwoorden of er sprake was van een sport- of spelsituatie. In veel gevallen is dat snel duidelijk, zoals bij letsel dat ontstaat tijdens een voetbal- of rugbywedstrijd. Maar hoe zit dat met letsel dat tijdens een pauze of in de rust is ontstaan? Of kort na afloop van een wedstrijd?

In eerdergenoemd blog vertelde ik je dat het antwoord op die vraag afhangt van de omstandigheden van het geval. En dat uit de rechtspraak blijkt dat dat daarbij een aantal factoren van belang is, zoals de aard van de activiteit, de plaats waar de gedraging plaatsvindt en het moment waarop de gedraging plaatsvindt. Allemaal nogal theoretisch, daarom geef ik je graag een aantal voorbeelden uit de praktijk.

Terug naar het tafeltennis

Was er in de hiervoor beschreven situatie nog sprake van een sport- of spelsituatie? De Rechtbank Gelderland oordeelde van wel. Volgens de rechtbank kon de tandarts op het moment van de boks als deelneemster worden gezien, omdat ze:

• die avond competitie speelde met de speler die haar het letsel toebracht,
• als scheidsrechter/teller direct bij de wedstrijd was betrokken,
• deelde in de feestvreugde over de gewonnen wedstrijd door haar hand omhoog te steken voor een high five.

Tennis en hockey vs judo

Maar hoe zit dat bij andere sporten? In een zaak waarin een tennisspeler na afloop van een game een bal in het oog van zijn tegenspeler had geslagen, oordeelde de Hoge Raad dat er ook tussen de games sprake is van een spelsituatie.

Een andere zaak, die diende voor de rechtbank Noord-Holland, speelde zich af op de hockeyclub. Daar werd het veld tijdens de training gebruikt door twee teams. Tussen de oefeningen door, op een ‘dood’ moment, sloeg een speler van het ene team een bal weg richting het andere deel van veld. Daarbij liep een speler van het andere team ernstig hoofdletsel op. De rechtbank oordeelde dat hier sprake was van een spelsituatie, ook al lag de training van de speler die de bal sloeg even stil.

Maar dit geldt niet voor alle sporten. Zoals ik al schreef is de aard van de activiteit (in gewone mensentaal: de soort sport) ook van belang bij de beoordeling of er nog sprake is van een sport- of spelsituatie. Zo oordeelde de Hoge Raad in het zogenaamde Judoarrest dat het stopcommando bij judo juist heilig is. In die zaak had een van de judoka’s na het stopcommando van de scheidsrechter nog een schouderworp ingezet, waarbij zijn tegenstander een whiplash opliep. Hier was volgens de Hoge Raad geen sprake meer van een spelsituatie en waren de normale (minder strenge) eisen voor aansprakelijkheid van toepassing.

En hoe zit het dan met ijsvoetbal?

IJsvoetbal is een spel waarbij twee teams tegen elkaar voetballen op het ijs. Daarbij hebben de spelers grote plastic ballen aan, die zorgen voor de nodige duw-, stoot- en valbescherming. In een zaak die diende voor de Rechtbank Oost-Brabant had het laatste fluitsignaal geklonken en had een van de deelnemers de plastic bal uitgetrokken. Toen hij op weg was naar de rand van de ijsbaan werd hij echter hard geduwd door een nogal baldadige medespeler, die zijn plastic bal nog aanhad. Het slachtoffer raakte door deze duw met zijn hoofd de rand van de ijsbaan en raakte buiten westen. Volgens de rechtbank was hier – ondanks dat het laatste fluitsignaal al had geklonken en enkele spelers bezig waren het veld te verlaten – nog steeds sprake van een sport- en spelsituatie.

Vragen?

Heb je vragen over dit onderwerp? Of ben je betrokken bij een zaak? Neem dan gerust contact met mij op, ik help je graag.